Leven Bilderdijk

1756

Willem Bilderdijk wordt geboren aan de Westermarkt te Amsterdam, op 7 september 1756.
Door een ongeluk aan zijn linkervoet en gebrekkige medische verzorging is hij vanaf zijn zesde levensjaar gedwongen veel binnen te blijven. Hij besteedt zijn tijd aan zelfstudie, en legt zo de grondslag voor zijn omvangrijke kennis.

 

1776

Bilderdijk wint op 20-jarige leeftijd de gouden penning voor zijn gedicht de Invloed van de dichtkunst op het staetsbestuur. Met de bekroning van dit gedicht door het Leidse dichtgenootschap Kunst Wordt Door Arbeid Verkreegen is in één klap zijn reputatie als dichter gevestigd (kijk verder bij gedichten).

 

1779

Bilderdijk publiceert een bundel licht erotische verzen, Mijn Verlustiging, met door hem zelf geëtste vignetten (Bilderdijks schetsen voor de vignetten zijn te bezichtigen in het museum).

 

1780

Bilderdijk begint aan zijn studie rechten te Leiden, die hij twee jaar later succesvol afrondt. Hij volgt in Leiden onder meer de colleges van de hoogleraren F.W. Pestel en D.G. van der Keessel. Na zijn studie vestigt hij zich als advocaat in Den Haag.
De Oranje-gezinde Bilderdijk verdedigt middenin de Patriottentijd (1780-1787) onder anderen de bekende volksvrouw Catharina Mulder, beter bekend als Kaat Mossel.


Catharina Rebecca Woesthoven
Portret door Charles Howard Hodges, ca. 1793

1785

Bilderdijk trouwt op 21 juni 1785 te Amsterdam met Catharina Rebecca Woesthoven (1763-1828), van wie hij in 1802 officieel zal scheiden.
Het paar krijgt vijf kinderen, waarvan drie op jonge leeftijd sterven. Alleen dochter Louise Sibilla (1785-1832) en zoon Elius Isaäk (1791-1813) zouden volwassen worden.

1795

Na de inval van de Franse legers en de vestiging van een revolutionair regime wordt de advocaat Bilderdijk geacht de eed op het nieuwe regime af te leggen, wat hij weigert. Dit leidt tot een ruim tien jaar durende verbanning. Bilderdijk vertrekt naar Londen.

 


Willem Bilderdijk als advocaat, 1795
Schilderij door Cornelis van Cuylenburg

1797

In Londen raakt Bilderdijk hevig verliefd op de jonge Katharina Wilhelmina Schweickhardt, dochter van de schilder Hendrik Willem Schweickhardt. Nadat haar vader Bilderdijk de toegang tot zijn woning ontzegt, ontstaat een vurige correspondentie tussen de twee geliefden.
Hoewel hij nog niet officieel van zijn eerste vrouw gescheiden is, beschouwt hij zelf Katharina vanaf 1797 als zijn echtgenote.

Bilderdijk vertrekt met Katharina naar het Duitse Brunswijk waar hij met onderwijs geven nauwelijks in zijn onderhoud kan voorzien. Vier van de vijf kinderen die hij samen met Katharina Schweickhardt krijgt, sterven op zeer jonge leeftijd.
Pas in 1802, nadat hij officieel van zijn eerste vrouw is gescheiden, voegt hij zich definitief bij zijn geliefde.
Van Willem en Katharina is een uitvoerige correspondentie bewaard.

1806

Na het overlijden van de voormalige stadhouder Willem V stemt de inmiddels vijftigjarige Bilderdijk in met een terugkeer naar Nederland. Hier sleept hij niet, zoals hij hoopte, een benoeming tot hoogleraar in de wacht. Teleurgesteld leeft hij grotendeels van bijdragen van Lodewijk Napoleon, alsmede van een aantal van zijn kennissen.
Bekend zijn de Nederlandse lessen die hij aan Lodewijk Napoleon geeft.
Ook werkt hij aan de totstandkoming van een koninklijke bibliotheek.


Katharina Wilhelmina Schweickhardt (1776-1830)
Potloodtekening door Willem Bilderdijk, ca. 1800 

1807

De familie Bilderdijk vertrekt, na de kruitramp te Leiden waarbij Bilderdijks huis onbewoonbaar wordt verklaard, naar Den Haag en vervolgens naar Amsterdam. Hij verricht werk voor het Koninklijk Instituut en schrijft omvangrijke gedichten en een aantal treurspelen, waaronder Willem van Holland (1808) en Floris de Vijfde (1808).
Het vertrek van Lodewijk Napoleon in 1810 berooft hem van zijn inkomsten. Het gezin leidt evenals in Brunswijk een armoedig bestaan, levend van droog brood en gerstewater.

1817

Het gezin Bilderdijk vertrekt wederom, nu voor tien jaar, naar Leiden. Als privaatdocent geeft hij les in de vaderlandse geschiedenis, waardoor hij grote invloed uitoefent op een groep jonge intellectuelen. Zijn collegereeks wordt later gebundeld uitgegeven als de Geschiedenis des Vaderlands.
Zijn voornaamste leerling Isaäc da Costa publiceert in 1823 het geruchtmakende en duidelijk door Bilderdijk geïnspireerde Bezwaren tegen den Geest der Eeuw.

 

1827

Bilderdijk vertrekt uit Leiden, waar hij ruim vijfentwintig dichtbundels en talloze verhandelingen en vertalingen heeft geschreven, naar Haarlem.

 

1830

Zijn vrouw Katharina Schweickhardt sterft. Bilderdijk blijft achter met hun zoon Lodewijk.

 

1831

Bilderdijk sterft op 18 december 1831 in Haarlem, zesenzeventig jaar oud.